Verhalen uit de Zillertaler traditie

Veedrijven

Versierde terugkeer

Wanneer de nachten langer en de dagen korter worden, is ook voor de koeien op de afgelegen bergweiden de zomer voorbij. Dan wordt in het Zillertal de terugkeer van de koeien naar de stallen in het dal op indrukwekkende wijze gevierd. En hiervoor hebben de boeren een goede reden. De dieren zijn namelijk heel belangrijk voor het boerenbedrijf!

Het is een speciaal moment voor Stefan Wildauer als hij deze zomer voor de laatste keer op de Holzalm op 1900 meter boven zeeniveau staat, de zwoele lucht inademt en het dal inkijkt. Een moment dat het begin van het einde van de zomerse idylle inluidt. Het is eind september en zijn kudde van ca. 45 melkkoeien zal over enkele ogenblikken beginnen aan de tocht van het zomerse weideparadijs naar de beschermende stallen in het dal. De winter is in aantocht!

Gelukkige koeien laten boeren stralen

Het was een zomer waar je alleen maar van kunt dromen. “Het mooie weer heeft de dieren veel plezier gebracht”, zegt de 41-jarige veehouder. En daardoor was voor hem, zijn vader Johann en de rest van het gezin de periode op de Hochalm heel aangenaam. “Als het goed gaat met de dieren, gaat het ook goed met de boeren”, zegt Stefan Wildauer. En dus reed de tankwagen van de Heumilch-Sennerei in Fügen daar om de dag met veel verse melk vandaan. “Allemaal zuivere hooimelk. Hiervan wordt in het dal de beste bergkaas gemaakt”, vertelt de boer trots. Uiteraard moet zijn melk van grasgevoerde koeien komen, anders wordt het niks met kaas van de beste kwaliteit, legt hij uit. “Als de koeien silovoer krijgen, kan van hun melk geen bergkaas worden gemaakt. Dan is er een probleem met de rijping van de kaas!”

„Van onze hooimelk wordt in het dal, in de Sennerei Fügen,
de lekkere bergkaas gemaakt. Een kaas die niet gemaakt kan
worden met melk van koeien die met silovoer worden gevoerd!“

Stefan Wildauer, boer

Daarom zijn Wildauers koeien voor de melk- en kaasproductie uitermate belangrijk. Maar ook voor het behoud van de weiden, meldt hij. “Het begrazen van de bergweiden door koeien en rundvee is belangrijk.” De dieren zijn eigenlijk natuurlijke tuinarchitecten en door de begrazing wordt erosie door weer en wind voorkomen. Genoeg redenen dus om de dieren, de melkveehouders en iedereen die bij dit proces is betrokken een welgemeend “dank je wel” te zeggen met een “Almabtrieb” (veedrijven van de bergweiden naar de stallen in het dal). Een vrolijk en traditioneel feest met muziek, fijne delicatessen en natuurlijk heel veel lekkere kaas.

Het mooiste handwerk als dankbare geste. Dit feest is het jaarlijkse hoogtepunt op de Oberhuben-boerderij van de familie Wildauer. “Hier zijn we heel trots op”, mengt Stefans vrouw Barbara zich in het gesprek. Zij heeft, met de hulp van haar vier dochters, de rest van het gezin en de boerengemeenschap Pankrazberg, de afgelopen dagen alles voorbereid. Bovendien zijn de prachtige versieringen voor de koeien met de hand gemaakt. “We gebruiken alleen takken en bloemen van de bergweide of van de boerderij,” zegt ze trots. Dus dennentakken, alpenrozen en wat je verder nog kunt vinden in deze schilderachtige natuur. Deze worden dan moeizaam stuk voor stuk tot zogenoemde “kronen” gevlochten en bij alle kuddeleiders vóór de almabtrieb opgezet.

Als het dal roept, blijft de heimwee. Barbara en iedereen die ijverig meehielp, zijn net klaar met dit werk. De dieren zijn prachtig versierd en de mannen houden hun manshoge stokken nog steviger vast. En dan zet de stoet zich in beweging! Op weg naar het dal. Stefan haalt diep adem, zucht nog een laatste keer waarmee wil hij zeggen: “Er bestaat niets mooiers dan een zomer op de bergweide. Moge de volgende net zo mooi worden als deze.” Hij roept een commando en zet de pas er stevig in. Op weg naar het dal. Op naar de winter.

Foto's: Thomas Straub Tekst: Johannes Stühlinger

Zillertal Magazin uitgave zomer 2019

Nog meer verhalen uit het Zillertal

Der perfekte Begleiter für deinen Urlaub: Im Sommer und im Winter