Verhalen uit de Zillertaler traditie
Romantische Reis
Vol op stoom door het Zillertal
Charmante romantiek en ontspannen nostalgie. Van Jenbach tot Mayrhofen reis met de 119 jaar oude stoomtrein van de Zillertalbahn relaxed en op indrukwekkende wijze door het mooie landschap en tevens terug naar het verleden. Werkelijk een onvergetelijke belevenis voor jong en oud.
D e zon laat net haar eerste stralen over het Zillertal schijnen. Maar Martin Eder baadt al in het zweet. Er zit ook al roet op zijn gezicht, waar een kwajongensachtige glimlach onder vandaan komt. “We maken haar nu wakker”, zegt hij, pakt zijn zware schep en stoot deze in de berg kolen naast de locomotief die langzaam eerste tekenen van leven geeft.
Zoals bijna elke dag tegen zes uur ′s morgens (van mei tot oktober) wordt de 90 jaar oude dame, “Gerlos” genaamd, teder maar met kracht door stoker Martin uit haar diepe slaap gehaald. Want de oldtimer-lady moet op zijn laatst om tien uur uit de remise naar het station. Hier zullen zo veel mogelijk enthousiaste treinfans of nieuwsgierige passagiers instappen, die van station tot station van Jenbach naar Mayrhofen worden gebracht. Of van het heden naar een ver verleden. Naar een tijd waarin nog geen diesellocomotieven bestonden, laat staan elektrische auto‘s. Naar een tijd waarin de klokken langzamer tikten. Naar een tijd waarin de smalspoortrein geen attractie maar een nieuwe technische aanwinst was, die het Zillertal bloei en nieuwe mogelijkheden beloofde.
“De geschiedenis van
deze oude trein is nauw
verbonden met de
vroegere mijnbouw van
magnesiet in Tux.”
Günter Denoth, baas van de stoomtrein
Magnesiet als drijfveer
De cilinders sissen ritmisch. Blazen. Het is net alsof de oude locomotief haar eigen verhaal wil vertellen. In plaats daarvan neemt haar mensenvriend Günter Denoth het woord. De 43-jarige is niet alleen de baas van de vele oude stoomlocomotieven, maar veel meer een gepassioneerd treinexpert. Hij kent elke bout in zijn locomotieven en wagons, kan elk geruis verklaren en weet tot in het kleinste detail alles over de historie van de imposante staalkolossen. „De geschiedenis van deze trein is nauw verbonden met het toerisme en later de ontginning van magnesiet in Tux“, begint hij te vertellen. Want hoewel de Zillertalbahn al sinds 1900 in gebruik is genomen, stond ze pas sinds de start van de magnesietontginning in 1928 financieel op eigen benen. “Plotseling fungeerde de trein als relevant transportmiddel om goederen, arbeiders en natuurlijk ook magnesiet te vervoeren”, aldus Denoth. Toen de mijn in 1976 werd gesloten, verkeerde de stoomlocomotief opnieuw in zwaar weer. Maar de inwoners van het Zillertal waren verknocht aan hun stoomtrein en vonden keer op keer nieuwe financiële oplossingen om deze bijzondere smalspoortrein uiteindelijk het heden in te loodsen. Denoth zegt vol trots: “Vandaag de dag zijn de trein en het traject in heel Europa iets bijzonders. Onder andere omdat wij in onze werkplaats niet alleen alle reparaties aan de Zillertaler locomotieven en wagons zelf verrichten, maar ook omdat we een echt aanspreekpunt zijn geworden voor andere stoomtreinenorganisaties uit Europa!”
Druk, hitte en heel veel power. “Let op, het wordt menens!”, Martin Eder onderbreekt de interessante geschiedenisles. De “Gerlos” stampt en dreunt ondertussen al heel luid. Ze staat als het ware klaar om uit de startblokken te komen, waardoor wij gedwongen worden toch een paar meter achteruit te gaan. Want uiteindelijk is een dergelijke locomotief niet alleen imposant en prachtig, ze staat begrijpelijkerwijs onder geweldig hete druk. De details daarover kent Martin Eder uiteraard uit zijn hoofd: in 1930 gebouwd, gewicht 28,1 ton, 320 pk, topsnelheid 40 km/uur, brandstof: water. En als je toevallig in het machinistenhuis staat, zoals hij, dan kun je je ook nog verheugen op een temperatuur van 60 °C, die enkele meters naast hem heersen, dankzij de ketel die ongeveer 400 graden heet is.
Maar daarvan bereikt niets meer de talrijke gasten die in de oldtimer-wagons stappen. Hier wordt alleen gelachen, want een rit met een meer dan 100 jaar oude trein maak je over het algemeen niet elke dag. Maar voor Elisabeth Rahm geldt dit wel. De 28-jarige is treinconductrice en dus de baas van de trein. Dat houdt in dat ze niet alleen de treinkaartjes controleert, maar met name verantwoordelijk is voor de veiligheid van de passagiers. Maar ze kent geen stress, vrolijk zwaait ze naar haar collega Eder, die in het voorste gedeelte van de trein voor de laatste keer de keteldruk controleert voor hij wordt afgelost door machinist Patrick Madersbacher. Zorgvuldig inspecteert Elisabeth de laatste wagons. Haar fluitje klinkt schril, en stampend en sissend komt de “Gerlos” in beweging. De snelheid wordt verhoogd en het gaat richting Mayrhofen. En naar het verleden.
Foto's: Bernhard Huber tekst: Johannes Stühlinger
Zillertal Magazine uitgave zomer 2020
Noch mehr Geschichten aus dem Zillertal
Avontuur in de bergen
De Spannagelgrot op de Hintertuxer gletsjer is fascinerend, spannend, mysterieus. En een onvergetelijke klimervaring voor al wie durft door de nauwe kloven te klauteren.
Een sneeuwbal met een snavel
De ptarmigan is een bijna onzichtbare vogel die hoog in de Alpen voor verwondering zorgt en waaraan in het Zillertal een apart onderzoeksproject is gewijd.
Plezier op de piste voor het hele gezin
In het Zillertal beleven jong en oud samen echt pisteplezier! De Ski & Gletsjerwereld Zillertal 3000 met de Hintertuxer gletsjer biedt skiplezier voor elk gezin.
Het Zillertal
Welkom in het Zillertal! Waar zon, sneeuw en gastvrijheid het leven zin geven en je ertoe verleiden eens alles los te laten en de boel de boel te laten.
Zillertal Newsletter
Onze nieuwsbrief biedt je geweldige informatie over het Zillertal. Krijg de beste seizoenstips, informatie van de skigebieden en over de zomerse bergbanen en nog veel meer.
Gastheren en hotels
Vind de passende accommodatie voor jouw perfecte vakantie in het Zillertal: van de gezellige Bed and Breakfast tot en met het luxueuze vijfsterrenhotel.
Route
Het Zillertal is gelegen in het westen van Oostenrijk en is het breedste zuidelijke zijdal van het Inntal. Reis veilig en comfortabel naar het Zillertal.
