Verhalen uit het natuurpark
Steenbokken uitzetten
Als de vrijheid roept!
De steenbok staat afgebeeld op veel wapens (adellijke tekens) en is vandaag de dag min of meer hét symbool van de Alpen. Toch hing zijn voortbestaan aan een zijden draadje. Maar de lokale koning van het gebergte heeft alle tegenslagen getrotseerd. En om ervoor te zorgen dat dat zo blijft, werden de afgelopen vier jaar jonge steenbokken in de vrije natuur van de Zillertaler Alpen uitgezet. Een unieke belevenis – voor mens en dier.
Het is zes uur in de ochtend en al volop licht als de teams van het natuurpark en de Österreichische Bundesforste (ÖBf) elkaar ontmoeten voor het Naturparkhaus in Ginzling. Een paar minuten later arriveren de teams van de Alpenzoo Innsbruck en de dierentuin van Neurenberg met acht een- tot tweejarige steenbokken. De jonge klimkunstenaars worden vandaag vlak boven de op 2227 meter hoogte gelegen Greizer Hütte uitgezet in het hooggebergte-natuurpark Zillertaler Alpen. “De dieren keren terug in het Floitental, een zeer traditierijk steenbokgebied”, legt Willi Seifert, directeur van het natuurpark, uit. In een jachtgebied dat al in 1383 in oorkonden werd genoemd als eerste steenbokjachtgebied van de Oostelijke Alpen. Maar klimaatveranderingen, ziekten en vooral stroperij hebben het aantal steenbokken teruggebracht. Toen de dieren in de Alpen al bijna uitgestorven waren, bestond er ook in het Zillertal nog slechts een kleine populatie.
De weg naar het hooggebergte
Als het zeven uur is, hebben de vierwielaangedreven voertuigen de materiaallift van de Greizer Hütte bereikt en kan er worden uitgeladen. Er worden telkens twee steenbokken in transportkisten vastgesjord aan de lift en die zweven dan ca. 600 meter omhoog naar de Greizer Hütte. Hier worden ze gelijk bewonderd door de eigenaren Irmi en Herbert Schneeberger. Maar voordat de jonge steenbokken uit hun transportkisten kunnen springen, staat het projectteam en enkele natuurparkvrienden nog de zwaarste etappe te wachten, nl. de houten kisten van ca. 60 kg, inclusief steenbok, naar de uitzetplek slepen. Vier sterke mannen en vrouwen zijn er per kist nodig. Zij moeten flink aanpakken en opletten, want het gaat moeizaam omhoog over de berghelling vol stenen. Maar dan is het eindelijk gelukt, de kisten met de waardevolle inhoud staan in een halve kring op de eindbestemming. En alle aanwezigen wachten op het spannende moment …
„Die Zillertaler Alpen sind mit ihrer Höhenlage
und Vegetation sowie ihrem Klima ein idealer
Lebensraum für Wildtiere.“
Willi Seifert, Naturpark-Geschäftsführer
Koning met een hart. Dat er nu überhaupt nog steenbokken leven is te danken aan Vittorio Emanuele II, koning van Piëmont-Sardinië. Hij stelde rond 1820 de laatste steenbokken in de Alpen onder strenge bescherming. Ongeveer 60 tot 100 dieren overleefden in het Aostadal in Gran Paradiso. Vanaf dat moment nam de steenbokpopulatie weer toe. Bovendien werd de steenbok door toedoen van “wildsmokkelaars” ook weer naar andere alpenregio‘s gebracht, in het begin vooral naar Zwitserland. Dit was het startschot voor een van de succesvolste herintroductieprojecten van de wereld. En zo is de steenbok ook weer teruggekeerd naar de Zillertaler Alpen. Na de eerste uitzetting in de jaren 80 van de vorige eeuw zijn het natuurpark en de ÖBf (staatsbosbeheer) van 2016 tot 2019 een nieuw, gezamenlijk steenbokoffensief gestart. “Op dit moment leven er ongeveer 100 dieren in de Zillertaler Alpen”, schat Christoph Egger, hoofd-jachtopziener van het ÖBf-district “Hinteres Zillertal”.
Sprong naar de vrijheid. Om precies tien uur is het eindelijk zover. De kisten gaan open voor Ina, Luisa, Sarah, Tuxi, Romeo, Karl en Moritz, zo werden de steenbokken genoemd. Een paar gaan gelijk met grote sprongen het hooggebergte in, andere doen het rustiger aan en kijken eerst eens om zich heen. Na een paar minuten zijn alle steenbokken dan achter de bergtop verdwenen en ook achterblijvertje Sarah werd door Finn, de hond van Matthias Seewald, dierenarts van de Alpenzoo, naar boven gedreven. Nu kunnen de acht nieuwkomers aan hun ontdekkingsreis beginnen. “De Zillertaler Alpen zijn door de hoge ligging, het landschap, de vegetatie en het klimaat een ideaal leefgebied voor steenbokken. We wensen ze heel veel geluk en een lang leven”, zegt Seifert. In de regel worden de dieren gemiddeld 15 jaar, de geiten kunnen zelfs 18 jaar worden. Beide geslachten dragen hoorns en in tegenstelling tot herten die hun gewei elk jaar afwerpen, groeit het bij steenbokken hun leven lang. Bij oudere bokken kunnen de hoorns wel een meter lang worden. Daardoor wordt het makkelijk een steenbok op afstand te herkennen.
Om meer over de steenbokken te weten te komen, werden enkele dieren met een zender uitgerust. “We hopen dat we hierdoor waardevolle informatie krijgen over hoe de dieren zich aanpassen aan hun leefgebied en waar ze zich bevinden”, legt Egger uit. In totaal werden in de afgelopen 4 jaar 25 steenbokken en -geiten uitgezet. “Ons initiatief moet de populatie in het gebied ondersteunen en beschermen. Maar we willen ook graag meer te weten komen over de leefwijze van de dieren”, aldus André Stadler, directeur van de Alpenzoo Innsbruck. Als je de imposante klimmers in het natuurpark wilt zien, dan moet je vooral op de uitkijk gaan staan bij bergspleten. En voldoende afstand tot de dieren houden!
Foto's: Julia Rotter en Thomas Straub Tekst: Willi Seifert
Zillertal Magazin uitgave zomer 2020
Nog meer verhalen uit het Zillertal
Volle kracht naar fietsplezier
Wie het Zillertal per e-mountainbike wil ontdekken, zit helemaal op de goede weg! Actie en plezier zijn groot geschreven in de Zillertal Arena in de vakantieregio Zell-Gerlos.
Schommelend in gourmet gelukzaligheid
14 internationale culinaire kunsten in 14 hutten. Het Ski Food Festival in Hochzillertal-Kaltenbach en op het Spieljoch in Fügen staat garant voor een culinaire belevenis.
De Zillertaler wijnstokken rebel
Wijnbouw in het Zillertal - is dat wel mogelijk? Maria Pfister was daar ondanks de tegenwind van overtuigd, probeerde het en is nu de enige vrouwelijke wijnboer in het Zillertal, compleet met Buschenschank. Een waarlijk met druiven gevuld verhaal!
Het Zillertal
Welkom in het Zillertal! Waar zon, sneeuw en gastvrijheid het leven zin geven en je ertoe verleiden eens alles los te laten en de boel de boel te laten.
Zillertal Newsletter
Onze nieuwsbrief biedt je geweldige informatie over het Zillertal. Krijg de beste seizoenstips, informatie van de skigebieden en over de zomerse bergbanen en nog veel meer.
Gastheren en hotels
Vind de passende accommodatie voor jouw perfecte vakantie in het Zillertal: van de gezellige Bed and Breakfast tot en met het luxueuze vijfsterrenhotel.
Route
Het Zillertal is gelegen in het westen van Oostenrijk en is het breedste zuidelijke zijdal van het Inntal. Reis veilig en comfortabel naar het Zillertal.
